Suç ve Ceza

Fyodor Mihayloviç Dostoyevski (1821-1881): İlk romanı İnsancıklar 1846’da yayımlandı. Ünlü eleştirmen V. Byelinski bu eser üzerine Dostoyevski’den geleceğin büyük yazarı olarak söz etti. Ancak daha sonra yayımlanan öykü ve romanları, çağımızda edebiyat klasikleri arasında yer alsa da, o dönemde fazla ilgi görmedi. Yazar 1849’da I. Nikolay’ın baskıcı rejimine muhalif Petraşevski grubunun üyesi olduğu gerekçesiyle tutuklandı. Kurşuna dizilmek üzereyken cezası sürgün ve zorunlu askerliğe çevrildi. Cezasını tamamlayıp Sibirya’dan döndükten sonra Petersburg’da Vremya dergisini çıkarmaya başladı, yazdığı romanlarla tekrar eski ününe kavuştu. Suç ve Ceza Dostoyevski’nin bütün dünyada en çok okunan başyapıtıdır.

Mazlum Beyhan (1948): Dostoyevski’den Suç ve Ceza ve Budala, Tolstoy’dan Sanat Nedir?, Çocukluk, İlkgençlik, Gençlik, Gogol’den Bir Delinin Anı Defteri, Burun, Palto Mazlum Beyhan’ın çevirdiği başyapıtlar arasında yer alır. Ayrıca Çernişevski, Byelinski, Kropotkin ve Şçedrin’den Türkçeye kazandırdığı eserlerle hiç tartışmasız son 35 yılın en önemli Rus Edebiyatı çevirmenlerinden biridir.

Yazar ve Roman Üzerine

Dünya edebiyatının en büyük yazarlarından biri olan Fyodor Mihayloviç Dostoyevski 1841 yılında, askeri öğrenci olarak okuduğu Petersburg mühendislik okulunu bitirdi, ancak bir yıl askeri mühendis olarak çalıştıktan sonra istifa etti. Nicedir verdiği bir kararla, edebiyat hayatına atıldı. Bundan hemen sonra da 1844 yılında Dostoyevski imzasıyla ilk yapıtı yayımlandı; bir çeviriydi bu, Balzac’ın Eugenie Grandet’sini çevirmişti. 1845 Mayıs’ında Dostoyevski daha üniversite öğrenciliği yıllarından tasarladığı ilk romanı Bedniye Lyudi’i (İnsancıklar) bitirdi. Romanın müsveddelerini yazarın yakın dostlu D. V. Grigoroviç ve ünlü ozan Nekrasov okudular. Heyecanları öylesine büyüktü ki, doğruca devrin ünlü eleştirmeni Belinski’ye gittiler. İnsancıklar’ı Belinski de çok beğendi ve beğenisini, “Gogol’ü de geçecek… Bundan önceki bütün edebiyatı gölgede bırakacak bir deha ile karşı karşıyayız.” sözleriyle dile getirdi. İnsancıklar 1846 yılında yayımlandı. Gerek İnsancıklar, gerekse yazarın bununla birlikte yayımlanan ikinci kitabı Dvoynik (Benzer), büyük ilgi topladı.